3 min. leestijd
Niet goed genoeg kunnen lezen en schrijven om helemaal mee te doen in de samenleving. Dat noemen we laaggeletterdheid. Het komt vaker voor dan je denkt; alleen al in Nederland zijn er 2,5 miljoen laaggeletterden van 16 jaar en ouder. Ofwel een op de zes mensen. Die zijn daardoor vaak minder zelfredzaam, hebben vaker financiële problemen of leven zelfs in armoede. Collega’s uit de vier gebiedsteams kregen uitleg over dit onderwerp door Riëlle Schols van Trajekt en een cliënte die via deze organisatie leerde lezen en schrijven. Dat maakte indruk!
“Niet reageren op brieven kan een signaal zijn.”
Het begint allemaal met het herkennen van laaggeletterdheid. “Door schaamte durven mensen vaak niet te vertellen dat ze moeite hebben met lezen en schrijven”, vertelt Dylan Erkenbosch, senior vakspecialist leefbaarheid. “Niet reageren op brieven kan een signaal zijn dat je te maken hebt met een laaggeletterde huurder. Of bijvoorbeeld ontwijkende antwoorden als ‘ik ben er nog niet aan toe gekomen’ of ‘ik heb mijn bril niet bij me’.
Complexopzichter Mark Straeten kent een huurder die moeite heeft met lezen en schrijven: “Als hij een brief heeft gekregen van Woonpunt belt hij me of ik even langs wil komen om te vertellen wat erin staat. Maar dat is nog maar één huurder. Na deze voorlichtingsbijeenkomst realiseer ik me dat veel meer mensen hiermee moeten worstelen.”
Ook buurtcoördinator Monique Benning schrok toen ze hoorde hoeveel mensen niet goed kunnen lezen en schrijven. “Toch ken ik zelf ook een voorbeeld: de schoonmaakster van mijn ouders had hier moeite mee. Daar kwamen we pas achter nadat mijn moeder een briefje op de deur had gehangen dat de sleutel bij de buren lag. Blijkbaar zie je laaggeletterdheid makkelijk over het hoofd, ook omdat mensen heel behendig zijn in het verbloemen ervan.”
Beter communiceren
Wat kunnen we als Woonpunt doen om de communicatie met laaggeletterden te verbeteren? Mark: “Ik probeer altijd dezelfde taal te spreken als de huurder. Dus geen dure woorden gebruiken, maar gewoon vragen of ze hun troep opruimen. Dat begrijpen ze. Onze brieven kunnen af en toe ook wel wat duidelijker. Ik merk bijvoorbeeld dat sommige huurders moeite hebben met de brief over de eindopname.”
Volgens Monique begint het met uitgaan van goede bedoelingen van de huurder. “Dus zoeken naar het verhaal achter een bepaald gedrag, waarom reageert iemand zo? Het zou zo maar eens kunnen dat je te maken hebt met iemand die laaggeletterd is. Dan kun je je taalgebruik en communicatiemiddelen aanpassen, bijvoorbeeld meer gebruik maken van pictogrammen.”
Dylan beaamt: “We mogen echt nog eens kritisch kijken naar onze brieven om te zorgen dat ze geen vakjargon bevatten en begrijpelijk zijn voor iedereen. En als je weet dat iemand moeite heeft met lezen, ga er dan even langs of bel om te vragen of de brief duidelijk is.”
"Een prachtig verhaal, waar de energie en het enthousiasme vanaf spatten!"
Energiek en enthousiast
De bijeenkomst zorgde voor bewustwording en maakte veel indruk. Monique: “Riëlle van Trajekt gaf uitgebreide achtergrondinfo over laaggeletterdheid. Haar cliënte vertelde dat ze het fijn vond dat haar kinderen nu trots op haar zijn, omdat ze ook naar school ging en leerde lezen en schrijven. Een prachtig verhaal, waar de energie en het enthousiasme vanaf spatten!”
“Heel knap hoe deze mevrouw haar problemen heeft aangepakt en nu anderen wil helpen door erover te vertellen”, vindt ook Mark.
Dylan ziet een verbindende rol voor Woonpunt als het gaat om laaggeletterdheid: “Als we merken dat huurders moeite hebben met lezen en schrijven kunnen we ze te attenderen op de gratis opleidingsmogelijkheden in de buurt.”
Go Monique! Go Dylan! Go Mark!
Meer weten over laaggeletterdheid?
Lees het kennisblad of geef je op voor de gratis online training.
gelezen
